આજે ફાગણ વદ સાતમ
આજનો સુવિચાર
* જે પારકા માટે જીવે છે, તેને કિંચિતમાત્ર દુઃખ નથી ને જે પોતાને માટે જીવે છે તેને બધાં જ દુઃખો છે.
* માનવ ધર્મ કોને કહેવાય કે તમે સામાને સુખ આપો તો તમને સુખ મળે ને સામાને દુઃખ આપો તો તમને દુઃખ મળે.
— દાદા ભગવાન
ૐ નમઃ શિવાય
આજે ફાગણ વદ પાંચમ [છઠનો ક્ષય]
આજનો સુવિચાર:- જેને પોતાના દોષ જોવા છે, સામાના દોષ જોવા નથી, તેનું આ જગતમાં કોઈ નામ લેનાર નથી.
પોતાનો નાનામાં નાનો દોષ દેખાય, એનું નામ જાગૃતિ.
— દાદા ભગવાન
ૐ નમઃ શિવાય
આજે ફાગણ વદ ચોથ
આજનો સુવિચાર:- કળાનું ધ્યેય પ્રકૃતિનું પ્રતિનિધિત્વ કરવાનું છે, તેની નકલ નહીં.
— મહાદેવી વર્મા
આજે ફાગણ સુદ બારસ
આજનો સુવિચાર:- સારું વર્તન અનેક સાથે જોડશે પણ અભિમાન એકને એક દિવસ એકલા પાડી દેશે.
અંજીર
અંજીર એક મોસમી ફળ છે. જોકે તે સૂકાયેલા સ્વરૂપમાં આખું વર્ષ મળી રહે છે. અંજીરમાં પૌષ્ટિક તત્વો પુષ્કળ પ્રમાણમાં છે. વિટામિન એ, બી, ઉપરાંત ફૉસ્ફરસ, કૅલ્શિયમ, આયર્ન તેમજ મૅંગેનીઝ જેવાં ખનિજોનો સમાવેશ થાય છે.
અંજીરના ફાયદા
* પૅક્ટિન એક સોલ્યુબલ ફાઈબર છે જે પાચનતંત્ર માટે ઉપકારક છે અને શરીરમાં જમા થયેલા કૉલેસ્ટ્રોલને બહાર કાઢે છે.
* શરીરમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધવાથી તેમજ પૉટેશિયમનું પ્રમાણ વધવાથી ‘હાઈપર ટેંશન’ની પરિસ્થિતી સર્જાય છે. અંજીરમાં સોડિયમનું પ્રમાણ ઓછું અને પૉટેશિયમનું પ્રમાણ વધુ હોવાથી તે આ સમસ્યા દૂર કરે છે.
* સૂકા અંજીરમા ઑમેગા-3, ફિનોલ, ઑમેગા-6 અને ફેટી ઍસિડ હોવાને કારણે હાર્ટની બિમારીઓ રોકે છે.
* અંજીરમાં રહેલા કૅલ્શિયમથી હાડકાં મજબૂત રહે છે. * અંજીરમાં રહેલું પૉટેશિયમ ‘બ્લડ સુગર’નું નિયંત્રણ કરે છે તેથી ડાયાબિટીસનાં દર્દી માટે ફાયદાકારક છે.
* અંજીરમાં હાજર રહેલું આયર્ન ઍનેમિક પરિસ્થિતી દૂર કરવામાં મદદગાર થઈ રહે છે.
* તાજા અંજીરને પીસીને તેની પેસ્ટ ચહેરા પર લગાડવાથી ચહેરો ખીલી ઊઠે છે. આ પેસ્ટ ‘સ્ક્રબ’નું કાર્ય કરે છે. ચહેરા પરની મૃત પેશીઓને દૂર કરે છે.
* અંજીરનું સેવન થાક દૂર કરે છે તેમજ મગજને સતર્ક રાખે છે.
* વધતી ઉંમરમાં આવતી નજરની કમજોરી અંજીરના સેવનથી ઓછી વર્તાય છે.
–સંકલિત
ૐ નમઃ શિવાય
આજે ફાગણ સુદ સાતમ [હોળાષ્ટકનો પ્રારંભ]
આજનો સુવિચાર:- જે ચીજથી આશા વધે છે તેનાથી સાહસ પણ વધે છે.
– જૉંસન
અમી ઝરણાં
સંકલન- જયંતભાઈ ટી તન્ના
લાગણીનો ભીનો વ્યહવાર મોકલું છું,
રંગોનો આખો તહેવાર મોકલું છું
સ્નેહથી રંગજો સ્નેહીજનોને,
કે કેસુડા સરીખો આ પ્યાર મોકલું છું.
*
અનુભવની મજા કોઈને કહેવામાં નથી હોતી,
અસલ વસ્તુની ખૂબી એની છાયામાં નથી હોતી
મેં બસ માની લીધું કે આપ આવવાના છો,
જે શક્તિ હોય છે શ્રદ્ધામાં એ શંકામાં નથી હોતી
*
અશ્રુથી નયન ભરી ગયા તમે,
દિલમાં એક ખાલીપો છોડી ગયા તમે
જિંદગી કેમ જિવાશે તમારા વિના એ નથી જાણતા,
પણ તેમ છતાં જિંદગી જીવવાનું શિખવાડી ગયા તમે
*
પહોંચી ના શકાય એટલા એ દૂર નથી,
પણ સાવ નિકટ આવવા એ આતુર નથી
આખી દુનિયા એ મને આપવા તૈયાર છે,
પણ મારી દુનિયામાં આવવા એ તૈયાર નથી
*
લલાટે શોભવા કુંકુમ રૂડું વરદાન પામ્યું છે,
અને સિંદુર સેંથીમાં અનોખું સ્થાન પામ્યું છે
મળ્યો છે સાવ શ્યામળ રાત જેવો રંગ કાજલંને
છતાં કાજલ મનોહર નૈનમાં સન્માન પામ્યું છે
*
કદી ચિંતા કરી લઉં છું, કદી ચિંતન કરી લઉં છું,
જીવનમાં આમ જ જીવનનું સંશોધન કરી લઉં છું
મથું છું હું મથીને બસ હૃદયમાં કથન કરી લઉં છું
વિસર્જન થાય છે જ્યાં પ્રેમનું, ત્યાં ફરી સર્જન કરી લઉં છું.
— જયંતભાઈ તન્ના
ૐ નમઃ શિવાય
આજે ફાગણ સુદ પાંચમ
આજનો સુવિચાર :- ઈશ્વર મોટાં મોટાં સામ્રાજ્યોથી વિમુખ થઈ શકે છે, પણ નાનાં નાનાં પુષ્પોથી નહીં.
મેથી મસાલો
સામગ્રી:-
1 કપ મેથીના કુરિયા
2 ચમચા રાઈનાં કુરિયા
1 ચમચી હળદર
2 મોટા ચમચા સરસવનું તેલ અથવા દિવેલ
¼ કપ મીઠુ ચપટી હિંગ જોઈતા પ્રમાણમાં મરચું
રીત:-
1] મીઠાને એક તવામાં પાણીનો ભાગ ઉડી જાય ત્યાં સુધી શેકી લેવું.
2] ત્યાર બાદ એક મોટી તપેલી લઈ શેકેલા મીઠાંને એકદમ ધારી પર ગોળાકારમાં પાથરી દેવું.
3] મેથીનાં કુરિયાને એક ચમચી દિવેલ અથવા સરસવનાં તેલમાં આછા તાપે બે મિનિટ શેકવા.
4] આ શેકેલા મેથીના કુરિયાને તપેલીમાં મૂકેલાં મીઠાંની આગળ ગોળાકારમાં પાથરવા.
5] આ પ્રમાણે રાઈનાં કુરિયાને શેકીને મેથીનાં કુરિયાની આગળ ગોળાકારમાં પાથરવા.
6] વચમાં હળદર મૂકવી અને તેની ઉપર હિંગ મૂકવી.
7] એક વાડકામાં 2 ચમચા સરસવનું તેલ [દિવેલ] ગરમ કરવું.
8] આ ગરમ થયેલું તેલ હિંગ પર રેડવું અને તરત જ ઢાંકી દેવું.
9] પાંચ મિનિટ બાદ આ મિશ્રણ મિક્સ કરી લેવું
10] આ મિશ્રણ એકદમ ઠંડુ પડે તેમાં જોઈતા પ્રમાણમાં મરચું ભેળવવું.
11] આ મેથીના મસલાને એક બાટલીમાં ભરી લો.
આ મસાલો કેરીનું ખાટું અથાણું બનાવવામાં આવે છે. આ મસાલો ખાખરા પર ઘી લગાડી ખાવામાં ઉપયોગ લઈ શકાય છે. આ મસાલામાં થોડું તેલ ઉમેરીને ઢોકળા સાથે ખાઈ શકાય છે.
[આ ચટણીની રીત અમેરિકા સ્થિત મારા ભાભી અજિતાબેન શાહે લખીને મોકલ્યા બદલ ખૂબ આભાર]
કાળાં તલની ચટણી
સામગ્રી:-
1] ૨ કપ કાળાં તલ
2] ૨ કપ શીંગદાણા
3] ૨ કપ ધાણા
4] ૧/૪ કપ જીરું
5] ૧ કપ સફેદ તલ
6] ૧ કપ સૂકું ખમણેલું ખોપરું
7] મીઠું અને મરચું સ્વાદ પ્રમાણે લેવું.
રીત:-
બે બે ટીંપા તેલ મૂકી બધી સામગ્રી અલગ અલગ શેકી લેવી મીક્સરમાં અલગ અલગ ક્રશ કરી ભેગુ કરી મીઠું અને મરચું નાખી બાટલીમાં ભરી લેવી. ખાખરા પર ઘી લગાવી આ ચટણી ચોપડવી .
ૐ નમઃ શિવાય
આજે મહાવદ અમાસ
આજનો સુવિચાર:- ઘસાઈને ઉજળા થઈએ, બીજાના ખપમાં આવીએ, ભેગાં મળીને જીવે તે ગામડાંની સંસ્કૃતિ, ભેગું કરીને જીવે તે શહેરની સંસ્કૃતિ. — શ્રી રવિશંકર મહારાજ
अर्धनारीनटेश्वरस्तोत्रम
चाम्पेयगौरार्धशरीरकाये कर्पूरगौरार्धशरीरकाय
धम्मिल्लकायै च जटाधराय नमः शिवायै च नमः शिवाय
ચંપાના પુષ્પ સમાન ગૌર અર્ધ શરીરવાળા પાર્વતીજીને તેમજ કર્પૂર સમાન ગૌર અર્ધ શરીરવાળા શિવજીને, મોતી અને ફૂલોથી સુશોભિત અંબોડાવાળા [धम्मिल्लकाये] શિવાને તેમજ જટાળા શિવજીને નમસ્કાર.
चम्पाके पुष्प समान गौर अर्ध शरीरवाले पार्वतीजीको एवम कर्पूर समान गौर अर्ध शरीरवाले शिवजीको, मोती और फूलोसे सुशोभित केशवाले [धम्मिल्लकायै] शिवाको एवम जटावाले शिवजीको प्रणाम
कस्तूरिकाकुंकुमचर्चितायै चितारजःपुंजविचर्चिताय
कृतस्मरायै विकृतस्मराय नमः शिवायै च नमः शिवाय [२]
કસ્તૂરી અને કુમકુમથી લિપ્ત થયેલાં પાર્વતીજીને તેમજ ચિતાની રજના પૂંજથી લિપ્ત થયેલા શિવજીને, કામદેવને જિવાડનારાં શિવાને તેમજ કામદેવનો નાશ કરનારા શિવજીને નમસ્કાર.
कस्तुरी और कुमकुमसे लिपटे हुए पार्वतीजीको एवम चिताकी राखके ढेरसे लिपटे हुए शिवजीको, कामदेवको जगानेवाले शिवाको एवम कामदेवका नाश करनेवाले शिवजीको प्रणाम.
चलत्क्रणत्कंकणनूपुरायै पादब्जराजत्फणिनूपुराय
हेमांगदायै भुजगांगदाय नमः शिवायै च नमः शिवाय [३]
હલવાથી ઝણકતા હાથમા કંકણ અને પગમા નૂપુર ધારણ કરનારા્ને તેમજ ચરણકમળમાં સર્પોનાં સુશોભિત નૂપુર ધારણ કરનારાને અને ભૂજાઓમાં સોનાનાં બાજુબંધ [अंगद] પહેરવાવાળા શિવાને તેમજ ભૂજાઓમાં સર્પોના બાજુબંધ પહેરવાવાળા શિવજીને નમસ્કાર.
जिनके हाथमें खनकते हुए कंगन और पैरमें नूपुर है एवम जिनके चरणकमलमें सर्परूपी नूपुर हैऔर जिनकी भूजा पर सोनेके बाजुबंद [अंगद] लिपटे हुए है ऐसे शिवाको एवम जिनकी भूज पर सर्पोके बाजुबंद लिपटे हुए है ऐसे शिवजीको प्रणाम
विशालनीलोत्पललोचनायै विकासिपंकेरुहलोचनाय
समेक्षणायै विषमेक्षणाय नमः शिवायै च नमः शिवाय … [४]
પ્રફુલ્લિત નીલકમળ સમાન નેત્ર ધરાવનારાંને તેમજ વિકસિત કમળ સમાન નેત્ર ધરાવનારાને, સમ નેત્ર ધરાવનારા શિવાને તેમજ ત્રિનેત્ર ધરાવનારા શિવજીને નમસ્કાર.
प्रसन्न नीलक्मल समान नेत्रवालेको एवम संपूर्ण तरहसे विकसित कमल समान नेत्रवालेको, दो नेत्रवाले शिवाको और त्रिनेत्रवाले शिवजीको प्रणाम
मन्दारमालाकलितालकायै कपालमालांकितकन्धराय
दिव्याम्बरायै च दिगम्बराय नमः शिवायै च नमः शिवाय …५
જેમનાં વાંકડિયા વાળ મંદાર પુષ્પોની માળાથી સુશોભિત છે તેમજ જેમની ગરદન ખોપરીની માળાથી શોભાયમાન છે, જેમણે દિવ્ય અંબર ધારણ કર્યાં છે તેમજ જેમણે દિશારૂપી વસ્ત્ર [નિઃવસ્ત્ર] ધારણ કર્યા છે એવાં શિવા શિવને નમસ્કાર.
जिनके घुंघराले बाल मंदार पुष्पोकी मालासे सुशोभित है एवम जिनकी गरदन खोपडीओंकी मालासे सुशोभित है, जिसने दिव्य वस्त्र धारण किये हो एवम जिसने दिशाओंके वस्त्र धारण किये याने निःवस्त्र हो ऐसे शिवा शिवको प्रणाम
अम्भोधरश्यामलकुन्तलायै तडित्प्रभाताम्रजटाधराय
निरीश्वरायै निखिलेश्वराय नमः शिवायै च नमः शिवाय [६]
જળથી ભરેલા વાદળ [अम्भोधर] સમાન શ્યામલ કેશ ધરાવનારાંને, વીજળીની પ્રભા જેવી ચમકતી તામ્રવર્ણી જટા ધારણ કરનારાને, જેમને કોઈ ઈશ્વર નથી તેવાં [પરમ સ્વતંત્ર]ને અને સર્વ લોકના સ્વામીને-શિવાને નમસ્કાર અને શિવજીને નમસ્કાર (૬)
जिनके श्यामल केश जलसे भरे बादल [अम्भोधर] समान है एवम जिनकी ताम्रवर्णीय जटा चमकीली बीजली समान है, जो हंमेशा स्वतंत्र है यानी जिनके कोई ईश्वर नहीं है एवम जो सर्व लोकके स्वामी है ऐसे शिवा शिवको प्रणाम
प्रपंचसृष्ट्युन्मुखलास्यकायै समस्तसंहारकताण्डवाय
जगज्जनन्यै जगदेकपित्रे नमः शिवायै च नमः शिवाय (७)
વિશ્વપ્રપંચના સર્જનને અનુકૂળ નૃત્ય કરનારાંને, સમસ્ત [વિશ્વપ્રપંચનો] સંહાર કરનાર તાંદવ નૃત્ય કરનારાને, જગતનામ [એકમાત્ર] માતાને અને જગતના એકમાત્ર પિતાને — શિવાને નમસ્કાર અને શિવજીને નમસ્કાર. [૭]
जो विश्वप्रपंचके सर्जनके अनुकूल नृत्य करनेवालेको एवम समस्त विश्वप्रपंचका संहार करनेवाला तांडव नृत्य करनेवालेको, विश्वमाताको एवम विश्वपिताको अर्थात शिवा शिवको प्रणाम
प्रदीप्तरत्नोज्जवलकुण्डलायै स्फुरन्महापन्नगभूषणाय
शिवान्वितायै च शिवान्विताय नमः शिवायै च नमः शिवाय [८]
અત્યંત ઝળહળતાં રત્નોનાં ઉજ્જવળ કુંડળ ધારણ કરનારાંને, ફૂંફાડા મારતા મહાન સર્પોનાં આભૂષણ ધારણ કરનારને, શિવજીથી સમન્વિત થયેલાંને અને શિવા[પાર્વઈ]થી સમન્વિત થયેલાને — શિવાને નમસ્કાર અને શિવજીને નમસ્કાર (૮)
जिन्होंने अति झगमगते रत्नोके उज्जवल कुंडल पहने है एवम जिन्होंने अति भयानक सर्पोंके आभुषण पहने है, जो शिवजीसे समन्वित हुए हो एवम जो शिवासे शिवा [पार्वतीजी]से समन्वित हुए हो ऐसे शिवा शिवको प्रणाम [८]
एतत्पठेदष्टकमिष्टदं यो भक्त्या स मान्यो भुवि दीर्घजीवी
प्राप्नोति सौभाग्यमनन्तकालं भूयात्सदा तस्य समस्तसिद्धिः (९)
જે [મનુષ્ય] આ ઈષ્ટ [ગમતી વસ્તુ]નું પ્રદાન કરનાર અષ્ટકનો ભક્તિપૂર્વક પાઠ કરે છે તે સંસારમાં સન્માનિત થાય છે, દીર્ઘજીવી થાય છે, અનંતકાળ સુધી તે સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત કરે છે અને તેને સદા સમસ્ત સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. (૯)
जो मनुष्य यह ईष्ट वस्तुका प्रदान करनेवाला अष्टकका भक्तिपूर्वक पाठ करता है वह संसारमें सन्मानित होता है, दीर्घायु होता है, अनंत काल तक वह सौभाग्य प्राप्त करता है एवम उसको हम्मेश समस्त सिद्धि प्राप्त होती है (९)
श्री शंकराचार्य
[ગુજરાતીના અનુવાદકઃ- ‘તત્વતીર્થ’ અમદાવાદ]
ॐ नमः शिवाय
